Ensar Çalışkan Rusya-Ukrayna gündemini değerlendirdi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski yaz aylarının sonuna doğru yaptığı açıklamasında "karşı saldırı için yeterli askere sahibiz, yakında karşılık vereceğiz" demişti. Bu açıklamanın ardından Rusya'nın başlattığı operasyona karşı Ukrayna'nın yanında yer alan ülkeler savunma amaçlı silahlar yerine daha çok cephedeki gidişatı direkt etkileyebilecek taktik silahlarını Ukrayna silahlı kuvvetlerine teslim etmeye başladılar. Özellikle Birleşik Krallık, Polonya ve Fransa'nın çabaları ile NATO standardı silahları kullanma ve modern saldırı taktikleri eğitimi alarak Batı savaş teknolojsine yavaş yavaş aşina hale gelen Ukrayna Ordusu'nun Herson'da başlattığı ilk karşı saldırı hüsranla sonuçlanmıştı.
Saldırının ilk safhasında Ukrayna Ordusu Herson Cephesi'nde birçok noktadan gerçekleştirilen harekâtta kısmî ilerleme sağladı ve Rus güçlerini belirli bir düzeyde geri çekilmeye zorladı. Ukrayna Ordusu, bölgede Rus birlikler tarafından iyi tahkim edilmiş çoklu savunma hatlarında ilerlemeye çalışsa da Rus Hava Kuvvetleri'nin de bölgede aktif rol almasının ardından 100'den fazla zırhlı araç, 20'den fazla tank ve 3000 askerden fazla kayıp vererek geri çekilmek zorunda kalmıştı.
Bu karşı saldırıda Ukrayna Ordusu'nun şimdiye kadar ABD'den hibe yoluyla aldığı ve Rus Ordusu'nun cephe gerisi tahkimat noktaları ile mühimmat depolarını hedef almak amacıyla savunma pozisyonunda kullandığı HIMARS'ları bu sefer saldırı için cepheye yakın noktalara konuşlandırması Rus Ordusu'nda şok etkisi yaratmıştı. Bu da ABD ve diğer Ukrayna müttefiki ülkelerin hibe etmiş oldukları son parti silahların artık savunma amaçlı değil, saldırı amaçlı bir hüviyete büründüğünü göstermişti.
Ukrayna Ordusu'nun, Rusya'nın saldırıya geçtiği 24 Şubat tarihinden beri çokça kayıp verdiği ve zorlukla ilerleme kaydettiği, Harkov Oblastı’nda son bir haftadır yaptığı karşı saldırısı ise Rusya için tam bir hezimete dönüştü.
Harkov Harekâtı
Rusya, Ukrayna’ya karşı başlattığı operasyonun ilk safhasında, başarısız olan saldırı planını yenileyerek Ukrayna'nın güneyindeki Kırım ile doğusundaki Donetsk/Luhansk bölgelerinin üst ceplerini yüksek ateş üstünlüğü sayesinde birleştirdi. Böylece Harkov'daki birçok stratejik şehir Rusya'nın eline geçti. Rus Ordusu, bu bölgede Kırım ve Herson'a nazaran daha güçlü birlikleri bulunmasına rağmen, Herson'da gerçekleşen karşı saldırının bir benzerinin yine o bölgeden yaşanacağını öngörerek Rusya sınırındaki son tatbikatlarını yaptı. Rusya, operasyonu genişletmek ve destek vermek için hazırlanan 3. Kolordu’yu Herson'a yönlendirdi ve Ukrayna Ordusu'nun bu sefer daha sert ve koordineli şekilde gerçekleştirdiği Harkov Harekâtı'nın önü açılmış oldu.
Rus birlikleri, yoğun ve hassas bombardımanları takip eden ani saldırılarla daha ilk günden neredeyse Harkov'un bütün savunma hatlarından geri atıldı. Böylece Ukrayna Ordusu'nun SİHA, dolanan mühimmat, topçu bataryaları ve ÇNRA'larla gerçekleştirdiği müşterek cephe gerisi saldırılarıyla 2. ve hatta 3. geri savunma hatlarında da tutunamayarak geri çekilmek zorunda kaldı.
Rus Ordusu'nun operasyonun başladığı 24 Şubat'tan geçtiğimiz haftaya kadar, görsellerle imha edildiği teyit edilebilen, 4000 zırhlı aracı bulunuyordu. Fakat sadece son bir haftada Harkov'da 1000'in üzerinde zırhlı aracı ya imha edildi (7-13 Eylül tarihleri arasında görsel teyitli imha edilen araç sayısı 101’i ana muharebe tankı olmak üzere toplam 519) ya da Ukrayna Ordusu'nun eline geçti.
Harkov Cephesi'ndeki bu ardı arkası kesilmeyen saldırı dalgası sebebiyle moral üstünlüğünü de iyiden iyiye kaybeden Rus birlikleri, cephe gerisindeki tamir ve yedek parça bekleyen zırhlı araçlardan ayrı olarak çalışan komuta, elektronik harp, ÇNRA ve son teknoloji ZPT'ler gibi birçok zırhlı aracı da deyim yerindeyse Ukrayna Ordusu'na armağan etti.
Öyle ki Rus kara gücüne destek amacıyla bölgeye yönlendirilen Rus hava unsurları ve harekatın ilk günlerinde İzyum yakınlarında Ukrayna hava savunma sistemleri tarafından imha edilen yüksek teknolojili SU-30SM Flanker-H savaş jetinin enkazı bile bölgeden çekilen Rus güçler tarafından kurtarıl(a)madı. Enkaz çevresinde yapılan aramalarda son teknoloji SAP-518 Regeta elektronik harp ve karşı önlem podu ele geçirildi.
Yine Harkov’da Balaklaya şehri yakınlarında ele geçirilen bir Rus elektronik harp sistemi olan R-934BMV UHF Borisoglebsk-2 de çatışmaların başladığı tarihten bu yana Ukrayna Ordusu’nun envanterine giren en modern Rus askerî sistemlerinden birisi oldu.
Askerî analistlere göre sadece bu cihazların ele geçirilmesinin bile batılı hava ve kara kuvvetlerinin Rus unsurlarına karşı üstünlüğünü uzun süre daha sürdürmesi için yeterliydi. Buna karşılık Rus Ordusu Harkov'un neredeyse tamamından çekildi ve 3 aydan fazla sürede yoğun çatışmalarla ele geçirdiği 50'den fazla yerleşim yerinin kontrolünü kaybetti. Ukrayna güçlerinin ise tekrar Donetsk'e hücuma başlaması Rusya'nın sahada yaşadığı hezimeti gözler önüne sermektedir.
Rusya Saldırıya Hazırlıksız Yakalandı
Rus Ordusu’nun İran’dan ithal ettiği Geran-2 isimli dolanan mühimmat sınıfı drone’ları Ukrayna’nın karşı saldırısında kullandığı teyit edildi. Fakat ele geçirilen Rus silah depolarında, tank mühimmatından hafif/ağır makineli tüfeklere, anti-tank/anti-personel mayınlarından Rus Özel Kuvvetleri’nin görüntüleme araçlarına kadar geniş yelpazede askerî teçhizatın bulunması, Rusya’nın bu karşı saldırıya tamamen hazırlıksız yakalandığını göstermektedir.
Karşı saldırı başlamadan önce Rus Kara Kuvvetleri’nin iki alaydan oluşan 4. Tank Tümeni’nin bir alayının İzyum’da konuşlu olduğu bilinmekteydi ve her iki alayda da 95-100 kadar T-80U varyantı ana muharebe tankı bulunmaktaydı. 4. Tank Tümeni’nin, İzyum’da konuşlu alayının geride bıraktığımız yedi gün içinde en az 79 T-80U tankını kaybettiği dikkate alındığında Rus Ordusu’nun bölgede yaşadığı hezimet daha da anlaşılır olacaktır.
Savaşın bu tonda devam etmesi halinde Rusya için tehlike çanları daha da hızlı çalmaya başlayacak. Öyle ki NATO’nun Ukrayna ordusuna verdiği destek sonucunda Ukrayna güçlerinin Donbas ve Kırım savaş hatlarına kadar ulaşması muhtemel gözüküyor. Savaşta moral ve saha üstünlüğünü kaybetmeye başlayan Rusya’nın savaşın kendisini güvende hissettiği hatlara kadar ilerlemesi karşısında takınacağı tavır merak konusu. Kısacası Ukrayna’da savaş yeni başlıyor!
Kaynak: Ortadoğu Haber