Atta son duruma ilişkin şunları söyledi:
“Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) yüzde 80'i yok edildi. Ancak saflarında savaşmaları için batıdaki bazı komşu ülkelerden haftalık paralı askerler getirtiyorlar. Bunlar deneyimsiz. HDK geçen hafta altı bin savaşçı getirtmiş, ordu onlarla karşı karşıya gelmişti.”
HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) Sudan'ın hükümdarı olmak istediğini ve bunun için çok çalıştığını belirten Atta sözleirni şöyle sürdürdü:
“Onunla askeri kurumdayken Sudan halkının şanlı Aralık devriminde talep ettiğine göre Sudan devletini modernize etmekten bahsediyorduk. Ancak küresel şeytani ülkeler ve şüpheli taraflarla olan ilişkileri, Sudan'ı yönetebileceği fikrini körükledi.”
Şarku’l Avsat’a konuşan Atta, adını vermek istemediği bir ülkenin HDK’yı silahla beslediğini, bu yöndeki tüm bilgilerin ordunun elinde olduğunu belirtti. Aynı zamanda ülkede iktidara erişimin kendilerini kimin yöneteceğini halkın seçtiği özgür ve adil seçimler yoluyla olması gerektiğine dikkat çekti.
Nisan ayı ortalarında Ordu ile HDK arasında patlak veren savaşta sahadaki durumdan bahseden Atta, “Ordu, karadaki operasyonları tamamen kontrol ediyor, halk onun yanında olduğu için morali çok yüksek. İsyancı güçler ise (HDK), ordudan gelen saldırıyı püskürtme aşamasına geçti” dedi. Ordu, geçtiğimiz günlerde beş ana eksenin yer aldığı Omdurman Muharebesi'nde HDK’ya karşı büyük zaferler elde etmiş, onlara ağır kayıplar verdirmişti.
Sudan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Halid eş-Şeyh dün, Sudan’daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS) Başkanı Volker Peretz’in eylemlerini savaşın patlak vermesine yol açan sebeplerden biri olarak değerlendirdi. Bazı taraflarla önyargılı bir şekilde iş birliği yapmakla suçladı. Arap Dünyası Haber Ajansı'na konuşan Şeyh şunları söyledi:
“Peretz, ülkedeki krize çözüm arayan bazı tarafları dışlayarak sadece görüşlerinde uzlaşmazlık olan diğer taraflara odaklandı. Kendisi, Sudan'da bilhassa bazı belirli taraflarla iş birliği yapıyordu. Bu, UNITAMS’ın yetkisinin kapsamı dışında kalıyor. Aksine tarafsız olması, tüm taraflarla iletişim halinde olması gerekiyor. BM her zaman Sudan'da demokrasi ve seçim çağrısında bulunsa da Peretz seçimlerin düzenlenmesinden ve demokratik bir geçişten asla bahsetmedi.”
Sudan Dışişleri Bakanı Ali Sadık, Hartum'un Peretz'in BMGK oturumuna katılmasını reddetmesinin herhangi bir şantaj veya tehdit anlamına gelmediğini, zira Sudan'ın ülkeye ve halkına hizmet ettiğini gördüğü herkesi kabul etme meşru hakkını kullandığını, ona karşı çalışanları reddettiğini belirtmişti.
Sudan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Peretz'in eylemleriyle ilgili olarak BM’ye mektuplar gönderildiğini, ancak bu mektupların Peretz ‘persona non grata’ ilan edilene dek ciddiye alınmadığını kaydetti. Şeyh, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'i, bilhassa böyle hassas bir zamanda BM misyonuna başkanlık etmesi için Sudan'a yeni bir elçi atamaya çağırdı.
BM misyonunun Sudan'a gönderilmesinin hükümetin talebi üzerine gerçekleştiğini belirten Şeyh şu ifadeleri kullandı:
“Dolayısıyla Sudan ile koordineli hareket etmeli, onun görüş ve taleplerini dinlemeli ve kendisine verilen yetkilerin hükümlerine uymalı. Peretz, BMGK’nın son oturumuna katılmış olsaydı, Sudan'daki BM misyonunun çalışmalarına son vermek zorunda kalacaktık. Zira biz egemen bir devlet olarak kendisiyle uğraşmayı bıraktık.”
ABD Büyükelçisi Linda Thomas Greenfield geçtiğimiz çarşamba yaptığı açıklamada, “Şimdi anladığımız, Sudan hükümetinin BM elçisini toplantıya katılması halinde Sudan'daki BM misyonuna son vereceği konusunda uyardığıdır” dedi. Ayrıca bu konunun kabul edilemez olduğunu söyledi.
Sudan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün açıklaması ise şöyle oldu:
“Hükümet heyeti halen Hartum'da. HDK’nın Hartum'daki evlerden ve devlet kurumlarından çekilmesine ilişkin yeni bir teklif sunacak arabuluculuğu bekliyoruz. HDK’nın sivil evlerden çıkma taahhüdünü görmedikçe Cidde'ye geri dönmeyeceğiz. Zira Hartum'daki sivillerin evlerine el konulduktan sonra çektikleri acılar ile müzakere yapamayız. HDK, daha önce kararlaştırılan ateşkeslerden yararlanan tek taraftır. Sivillerin evlerini kontrol altına almak ve içindekilere el koymak için operasyonlar yürütüyordu.”
Sudan, HDK’nın silahlı kuvvetlere entegre edilmesi yönündeki planlara dair anlaşmazlıkların ardından nisan ortalarında Korgeneral Abdulfettah Burhan liderliğindeki ordu güçleri ile Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu liderliğindeki HDK arasındaki savaşın uçurumuna düştü. Söz konusu çatışma patlak verdiğinde, askeri ve sivil taraflar, 2019'da eski lider Ömer el-Beşir'in bir halk ayaklanmasıyla devrilmesinin ardından sivil yönetime geçiş için uluslararası destekli siyasi sürecin son rötuşlarını yapıyordu. Savaşan iki taraf, Suudi Arabistan ve ABD'nin aracılık ettiği bazı ateşkes anlaşmalarına vardı. Ancak ordu ve HDK’nın birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçlamaları ardından, Cidde'de gerçekleşen müzakereler Haziran başında askıya alındı.
Kaynak: Şarku'l Avsat