Bir süredir İsrail'in yoğun saldırılar düzenlediği ve büyük yıkıma neden olduğu Gazze'de çalışmalarını yürüten Elder, AA muhabirine, tanık olduklarını çevrim içi röportajda anlattı.
24 Kasım'da başlayan 4 günlük "insani ara" sürecinin hemen öncesinde Gazze'ye ulaştığını ifade eden Elder, insan yüzlerindeki yıkılma, travma ve strese şahit olduğunu söyledi.
Elder, "Dün bir yardım konvoyuyla Gazze'den geçtim. Evlerin, apartmanların ve hastanelerin yıkımı çok büyüktü. Çok sayıda yerinden edilmiş insan çok zor koşullarda yaşıyor. Hastaneler savaş alanı... Hastanelerin her yerinde savaşta yaralanan çocuklar, sadece acil servislerde değil; aynı zamanda dışarıda, otoparklarda ve bahçelerde de görülüyor." dedi.
Refah Sınır Kapısı'ndan geçerek Gazze'ye ulaştığının altını çizen Elder, şöyle devam etti:
"(Gazze'de) Vahim bir durum var. 1,5 milyondan fazla insan yerinden edildi. Çocukların şu an okulda olması veya teknik bir kolejde ustalık öğrenmesi gerekiyor. Ancak şu anda burada (sığınma kampı) 30 bin kişi var. Kadınlar su sıkıntısı nedeniyle tuvaleti kullanmak için saatlerce kuyrukta bekliyor. Son dört gün (insani ara) o kadar kritik ve belirleyiciydi. UNICEF ile birlikte bulunduğum konvoy tıbbi malzeme, hamile kadınlar için kitler, doktorlar için acil durum kitleri ve çocuklar için multivitaminler getirdi. Ne zaman su taşıyan bir tır bir yere ulaşsa insanlar buna o kadar muhtaç ki, hemen içiyor. Bu, çok gerekli bir yardım türü. (Suyu) Tuzdan arındırma tesisleri için yakıt, su, yiyecek, un ve yemek pişirmek için gaz gibi ihtiyaçlar bölgeye ulaştırılıyor."
Elder, insanların çok büyük ihtiyaçları olduğunu ve kısa sürede 2 milyon insanın hayatının altüst olduğunu, yardımların buraya ulaşmasının uzun süre kısıtlandığını anlattı.
İhtiyacı olan herkese yardımları ulaştırmak için 4 günden fazla zamana ihtiyaç olacağını vurgulayan Elder, Gazze'nin kuzeyine ulaşmanın hala çok zor olduğuna işaret etti.
Elder, yardım konvoylarının 30 kilometrelik mesafeyi katetmesinin 3-4 saat aldığını ancak Gazze'nin güneyine yardım tırlarının gelmeye devam ettiğini söyledi.
Gazze'nin güneyinden şehrin merkezine doğru giden merkezi bir yol olduğunu ve yollarda çok sayıda yardım tırının olduğunu dile getiren Elder, geriye dönen insanlar ve güvenlikle ilgili sorunların da konvoyların gelişini yavaşlattığını belirtti.
"Gazze halkı o kadar cömert ve o kadar onurlu ki kapılarını, açabildikleri herkese açıyor"
"Gazze halkı o kadar cömert ve o kadar onurlu ki kapılarını açabildikleri herkese açıyor. Şu anda insanlar dışarıda, hava soğuk ve yağmurlu. Çok daha fazla desteğe ihtiyaç var." ifadelerini kullanan Elder, özellikle kışlık kıyafet ve çadırlara ihtiyaç olduğuna değindi.
Bütün bu yardımların bölgeye ulaştırılabileceğini vurgulayan Elder, bunun için "insani ara" ve ateşkesin uzatılmaya devam etmesi gerektiğinin altını çizdi.
Elder, "Herkesin ve çocukların dinlenmeye ihtiyacı var. Şu anda bir tür travma ve zihinsel sağlık stresi yaşayan bir milyon çocuk var. (Gazze'de) Çocuklar evlerinden uzaktayken, kamplarda üşüdüklerinde ve ihtiyaç duydukları şeye erişemedikçe iyileşemeyecek. Çocuklar ihtiyaç duydukları desteği aldıklarında ve hayatları eski haline dönüşmeye başladığında iyileşebilecek. Bu da ancak kalıcı bir barışla başlar." ifadelerini kullandı.
Sahada bulunan Mısır Kızılayı, Filistin Kızılayı ve Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA), yardım konvoylarının ulaştırılması için inanılmaz işler çıkardığını söyleyen Elder, daha fazlası için zamana ihtiyaç olduğuna işaret etti.
"Gazze'deki durum hayal ettiğimden de kötüydü"
Elder, 7 Ekim'den bu yana Gazze'deki gelişmeleri yoğun bir şekilde takip ettiğini ancak bu dönemde Gazze'de hiç bulunmadığını aktararak şunları kaydetti:
"Buraya geldiğimde durumun sandığımdan daha kötü olduğunu düşündüm. Gidişatın kötü olacağını düşünmüştüm. Pek çok apartman, sokak ve ev yıkılmış. Pek çok çocuk öldü ve aile yerinden edildi. Çocuk sayıda çocuk anne ve babasını kaybetti. Savaş yarası olan o kadar çok çocuk var ki. Evet, (Gazze'deki) durum hayal ettiğimden de kötüydü."
"İnsani ara" öncesinde hiçbir umut görmediğini ve insanların da hiçbir umudunun kalmadığını ifade ettiğini aktaran Elder, "Bu durum biraz değişmeye başladı. Bu insanlar (Gazze halkı) kalıcı barışı hak ediyor." diye konuştu.
Elder, "insani ara"nın iki gün daha uzatılmasının olumlu ve önemli bir gelişme olduğunu da sözlerine ekledi.
İsrail'in Gazze'yi işgalinde son durum
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim sabahı, İsrail'in "Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlerine yönelik sürekli ihlallerine karşılık verme" gerekçesiyle kapsamlı saldırı düzenlerken İsrail ordusu da Gazze Şeridi'ne yoğun hava bombardımanı başlattı.
İsrail’de 7 Ekim’deki saldırılarda 310'dan fazlası asker olmak üzere 1200 İsraillinin öldüğü, 5 bin 132 kişinin yaralandığı duyuruldu. İsrail ordusuna göre, 7 Ekim’den bu yana Gazze'deki çatışmalarda 70, Lübnan sınırında da 6 İsrail askeri öldürüldü.
Gazze’deki hükümete göre, 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 6 bin 150'den fazlası çocuk ve 4 binden fazlası kadın olmak üzere 15 bini aştı.
İşgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs’te de 7 Ekim'den bu yana İsrail güçleri ve Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında 241 Filistinli hayatını kaybetti.
İsrail ordusu, Gazze'de on binlerce yaralı ile sivilin sığındığı onlarca hastaneyi zorla tahliye ettirmek için yerleşkelerini ya da ana binalarını vurdu. İşgal sırasında bazı hastaneleri bastı. Saldırılarda yüzlerce kişi öldü ve yaralandı.
İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 8 Ekim'den bu yana sınırda yaşanan çatışmalarda 85 Hizbullah mensubu öldü.
Hamas ile İsrail arasındaki esir takası uzlaşması
İsrail ile Hamas arasındaki çatışmalara 4 gün "insani ara" verilmesine ilişkin uzlaşma, 24 Kasım Cuma günü saat 07.00'de (TSİ 08.00) uygulamaya girdi.
İsrail ile Hamas arasındaki "insani ara" uzlaşısı kapsamındaki esir takası mutabakatı çerçevesinde bugüne kadar Gazze Şeridi'nden biri erkek, diğerleri kadın ve çocuk 51 İsrailli esir, İsrail hapishanelerinden de Filistinli 150 kadın ve çocuk esir serbest bırakıldı.
Katar, Hamas ile İsrail arasında yürütülen arabuluculuk çalışmaları sonucunda "insani ara”nın 2 gün daha uzatıldığını duyurdu.