Afganistan Hükümet Sarayından yapılan açıklamaya göre, geçici hükümetin Başbakan Yardımcısı Vekili Abdulselam Hanefi, başkent Kabil'e ziyarette bulunan Çin Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Li Kun ve Çin'in Kabil Büyükelçisi Cao Şing ile görüştü.
Bakan Kun, görüşmede Afganistan'ın en büyük bakır maden sahası Mes Aynek'de Çinli şirket Metallurgical Group Corporation'ın (MCC) çalışmalara başlamasından memnuniyet duyduğunu dile getirdi.
İki ülke arasında tarihi, yakın ve güçlü ilişkilerin bulunduğunu kaydeden Kun, Afganistan'ın sosyoekonomik kalkınmasını umduğunu söyledi.
Kun, Mes Aynek'te kazı çalışmaları sırasında bulunabilecek tarihi eserlerin de korunacağı taahhüdünde bulundu.
Çin'den uluslararası arenada destek istedi
Afganistan geçici hükümeti Başbakan Yardımcısı Vekili Abdulselam Hanefi ise "önemli ekonomik ve siyasi ortak" olarak tanımladığı Çin'in toprak bütünlüğünü ve yürüttüğü büyük projeleri desteklediğini söyledi.
Hanefi, Afganistan ve Çin arasındaki Vahan Koridoru'nun açılmasının iki ülke ilişkilerini geliştireceğini dile getirdi.
Ülkede yolsuzluk ve uyuşturucu ile mücadele ettiklerine ve ülkenin gelişmesi için altyapı projelerine odaklandıklarına dikkati çeken Hanefi, Afganistan topraklarının Çin de dahil hiçbir ülkeye tehdit oluşturmasına izin vermeyeceklerini vurguladı.
Bu arada Hanefi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyesi olarak Çin'den Afganistan'ı uluslararası arenada desteklemesini istedi.
Afganistan'ın Logar vilayetinde bulunan ve ülkenin ne büyük bakır maden sahası olan Mes Aynek'de dün Çinli şirket MCC çalışmalara başlamıştı. İlk aşamada, madenlere ulaşımın kolaylaşması için gerekli yolları inşa edecek şirket, daha sonra da maden çıkarma için kazı çalışmalarına başlayacak.
Çin'in Afganistan'a ilgisi
Çin'in, ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin çekilmesinin ardından kurulan Afganistan geçici hükümetini resmi olarak tanımasa da ilişkilerini geliştirme arayışında olduğu gözleniyor.
Kuşak ve Yol Girişimi ile tarihi İpek Yolu güzergahında ulaştırma ve altyapı projeleriyle Doğu-Batı ticaretini canlandırmayı hedefleyen Çin, Afganistan'da siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanmasını çıkarına uygun görüyor.
Çin, Afganistan'ın zengin maden kaynaklarının işletilmesine ve ülkenin yeniden inşasına yönelik iletişim, ulaştırma, enerji ve altyapı alanındaki projelere ilgi gösteriyor.
İlişkiler gelişiyor
Çin'in Sincan Orta Asya Petrol ve Doğal Gaz Şirketi (CAPEIC), 2023 başında Amu Derya Havzası'ndan petrol çıkarmak üzere Afgan yönetimiyle anlaşmaya varmıştı.
Bu, Ağustos 2021'deki yönetim değişikliğinden sonra kurulan Afganistan geçici hükümetinin yabancı bir şirketle yaptığı ilk büyük çaplı kaynak çıkarma anlaşması oldu.
Son olarak Çin'in yeni Kabil Büyükelçisi Cao Şing, 13 Eylül 2023'te güven mektubunu Afganistan geçici hükümeti Başbakanı Molla Muhammed Hasan Ahund'a sunmuştu. Çinli Büyükelçi, uluslararası alanda tanınmayan geçici hükümetin resmi kabulüyle göreve başlayan ilk büyükelçi olmuştu.
Benzer şekilde, Afganistan geçici hükümetinin Pekin'e büyükelçi olarak atadığı Bilal Kerimi de Çin liderliği tarafından törenle karşılanmış ve kabul edilmişti.
Çin'in uluslararası alanda, başta kadın haklarının gerilemesi olmak üzere Afganistan'a eleştirilerin arttığı bir dönemde attığı yakınlaşma adımları, bir yandan Çin dış politikasının "ülkelerin iç işlerine karışmama" eğilimini yansıtırken diğer yandan Pekin'in bölgesel güvenliği ve ekonomik çıkarlarını korumak için Afganistan yönetimiyle diplomatik ve kurumsal bağlarını geliştirmeye istekli olduğuna işaret ediyor.
