Suriye’deki Esad rejiminin çöküşü sonrası, üst düzey subayların ve yetkililerin akıbeti büyük bir tartışma konusu. 8 Aralık 2024’te başlayan rejim çöküşü sırasında, Esad ve ailesinin Moskova’ya kaçmasının ardından binlerce subay ve üst düzey yetkili ortadan kayboldu. Peki, bu isimler şimdi nerede ve gelecekte ne gibi tehditler oluşturabilir?
Kaçış Rotaları ve Güvenli Bölgeler
Suriye’nin batısındaki dağlık bölgeler, özellikle Lazkiye ve çevresindeki kırsal alanlar, rejimin eski subayları için güvenli bir liman oldu. Bölgede yaşayan halk, bu subayların büyük bir kısmının gizlice saklandığını bildiriyor. Ayrıca, Lübnan’ın özellikle Hizbullah kontrolündeki bölgeleri ve Rusya’nın Hmeymim Hava Üssü, kaçış noktaları arasında yer aldı.
Lübnan’daki resmi kaynaklar, 8 bin Suriyeli yetkilinin sınırı geçtiğini ve 5 bin kişinin de Beyrut üzerinden başka ülkelere kaçtığını belirtiyor. Bazı subayların ise Afrika’daki güvenli bölgelere taşındığı iddia ediliyor.
Rejim Kalıntıları ve Yeni Tehditler
Kaçan subayların bir kısmının, yönetim karşıtı gruplara katılarak bölgede kaos yaratmayı planladığı öne sürülüyor. Özellikle Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kontrolündeki bölgelerde eski rejim subaylarının organize hareket ettiği ve yeni bir direniş hareketi başlatabileceği iddialar arasında.
Uzmanlar, bu eski rejim kalıntılarının çeşitli yöntemlerle Suriye’nin yeni yönetimini tehdit edebileceğini öne sürüyor:
1. Yabancı Destek: Eski rejim subayları, bazı uluslararası aktörler tarafından desteklenerek kaos yaratmak için kullanılabilir.
2. Etnik ve Mezhepsel Çatışma: Özellikle Alevi topluluğu ile iş birliği yaparak mezhepsel çatışmaları körükleme ihtimalleri var.
3. Yasa Dışı Faaliyetler: Kaçan subaylar, silahlı soygun ve yağma gibi yasa dışı faaliyetlerle halk arasında korku yayabilir.
Yeni Yönetimin Zorlukları
Suriye’nin yeni yönetimi, bu kaçak subayların oluşturduğu tehdidi bertaraf etmek için yoğun bir çaba harcıyor. İlgili bölgelerde operasyonlar düzenlenirken, uluslararası iş birliği ile kaçan subayların izlenmesi ve yargılanması hedefleniyor.
Uluslararası Çağrılar
Birleşmiş Milletler ve uluslararası toplum, kaçan subayların savaş suçlarından yargılanması gerektiğini vurguluyor. Aynı zamanda, Suriye’nin yeni yönetimine destek verilerek, ülkenin yeniden yapılanma sürecinin hızlandırılması öneriliyor.
Esad rejiminin çöküşü sonrası Suriye’de başlayan süreç, hem ülke içinde hem de uluslararası arenada birçok sorunu beraberinde getirdi. Kaçan subayların oluşturduğu tehdit, ülkenin geleceği için bir sınav niteliğinde. Yeni yönetimin, bu tehditleri bertaraf etmek için kapsamlı bir stratejiye ihtiyacı olduğu açık.